‘વિવેક’

આજે મિત્ર વિવેકનો (ડૉ. વિવેક મનહર ટેલર) જન્મદિવસ છે… પ્રિય મિત્ર વિવેકને સહિયારું સર્જન તરફથી જન્મદિવસની ખુબ ખુબ હાર્દિક શુભેચ્છાઓ અને ગુજરાતી સાહિત્યમાં ઉજ્જવળ ભવિષ્ય માટેની શુભકામનાઓ !!

આજે આપણે આપણાં કાવ્યસર્જનનો વિષય ‘વિવેક’ રાખી, આજની શસ્ત્રક્રિયાઓ (મારો મતલબ- સર્જનક્રિયાઓ 🙂 ) આ તબીબ-મિત્ર વિવેકને ભેટ ધરીએ!

આપણા જીવનમાં વિવેક એટલે કે આદર- કેટલો છે, કેટલો હોવો જોઇએ, કોનો છે, ક્યાં છે, ક્યાં ક્યાં હોવો જોઇએ… કે પછી તમે કોનો / શાનો / શા માટે કોઇનો વિવેક કરો છો… વગેરે પ્રશ્નોના ઉત્તર જો આપણે શોધવા મથીશું તો આપણી અંદર જ આપણને ઘણું બધું પડ્યું જણાશે… બસ એને જ આજે આપણે અહીં વાચા આપીએ…

તમે કોઇ પણ રચનાઓ- એક પંક્તિ, કાવ્ય, કે વિવેક રદીફનું કોઇ મુક્તક કે ગઝલ પણ લખી શકો છો… તમારી રચનામાં જરા શાબ્દિક અર્થમાં ‘વિવેક’ (એટલે કે આદરનો ભાવ) હોય તો ઘણું સારું…!  અને તમારા કાવ્યમાં જો છંદનો વિવેક પણ આવ્યો હશે, તો તો સોને પે સુહાગા…!

‘વિવેક’નાં શાબ્દિક અર્થને સમાવતી કોઇ પણ રચનાઓની તમને ખબર હોય તો પણ અહીં જણાવી શકો છો…

મેં ‘ઊર્મિનો સાગર’ પર ગઇ કાલે જ ‘કંકોતરી’ પ્રગટ કરી… ત્યારે મને એના એક શેરમાં અમસ્તો વિવેક નજરે ચડી ગયો…

દુઃખ છે હજાર તોય હજી એજ ટેક છે,
કંકોતરી નથી આ અમસ્તો વિવેક છે. 

વિવેકે ગઝલના મક્તામાં પોતાનું નામ વાપરવાનો પ્રથમ પ્રયોગ એમની આ હોવાપણાંની શૃંખલાની ગઝલોમાં કર્યો હતો…

એનાથી શો ડર જેનું છે નામ જ ‘વિવેક’ ?
એને બજારે શબ્દથી દાગી શકાય…
(હોવાપણું – ૧)

જે છે ‘વિવેક’ એ શું છે ? શું હોવાપણું ?
…એક શ્વાસ જે શબ્દો કને માંગી શકાય.
(હોવાપણું – ૨)

શબ્દ જ હતો પણ થઈ ગયો અ-ક્ષર ‘વિવેક’,
દિલમાં જે જીવ્યો એને શું મારી શકાય ?
(હોવાપણું – ૩)

તો ચાલો આપણે મિત્ર વિવેકને માટે વિવેક વિશે કશુંક લખીએ… પણ જરા વિવેકથી! 

* * *

* * *

મારા તરફથી મિત્ર વિવેકને આ મુક્તક સસ્નેહ અર્પણ !

શ્વાસોને શબ્દોમાં ભરતો વિવેક છે,
શબ્દોનાં શ્વાસો ઢંઢોળતો વિવેક છે,
શબ્દોમાં મારા પણ આવ્યો છે એ જરા,
જાણે સ્વયમ્ એ ઊભરતો વિવેક છે.

(ઊર્મિસાગર) 

* * *

સુરેશદાદા તરફથી વિવેકને…

( શાર્દુલ વિક્રીડિત )

આજે આપ વધ્યા વધુ વરસમાં, કાવ્યો રચ્યા વ્હાલથી.
શ્વાસે શ્વાસ મહીં અહા! શબદને, પંપાળીયા પ્યારથી.
પ્યારા મિત્ર ‘વિવેક’ આપ વધજો, સાહિત્યને માણજો.
કાવ્યો ખૂબ બનાવજો શ્વસનના, પ્રત્યેક ક્ષણ જીવજો.

(સુરેશ જાની)

* * *